Ngôi chùa Cầu cổ kính nằm ngay giữa lòng đô thị cổ Hội An bên dòng sông Hoài êm đềm đã làm say đắm tâm trí cũng như chính là chất liệu tạo nên sự sáng tạo đối với biết bao nhiêu tác giả sáng tác thi ca, nhạc và họa. Với từng người địa phương đô thị cổ Hội An, ngôi chùa này không chỉ được biết đến như là một di tích văn hóa hơn thế nữa đây chính là tiêu biểu cho những giá trị truyền thống nhất tồn tại hơn 400 năm đã qua tại phố cổ Hội An.

Chùa Cầu Hội An, giống như tên của chùa, chính là 1 công trình kiến trúc chùa cổ tọa lạc trên cây cầu bắc ngang con lạch nhỏ chảy tới sông Hoài. Công trình được các chủ thương Nhật Bản dựng lên vào nửa đầu thế kỷ 17, chính vì vậy, cây cầu còn mang tên khác chính là Chùa Nhật Bản. Ngôi chùa có thể xây lên cùng với mục đích tín ngưỡng hơn là nhu cầu đi lại bình thường. Sự hình thành cây cầu và chùa gắn liền với truyền thuyết quái vật Namazu, một thủy quái, như truyện cổ về của Nhật Bản thường gây thảm họa thiên nhiên ví dụ như lụt lội, động đất, do đấy cây cầu có lẽ hình thành theo sự tin tưởng có thể trấn yểm con quái thú giúp bảo vệ sự an yên của dân cư bản địa.


Nét đẹp ấn tượng của Chùa Cầu Hội An (ảnh sưu tầm)

Là 1 công trình được các thương nhân người Nhật xây lên, thế nhưng ngôi chùa vẫn mang đậm nhiều đặc điểm kiến trúc đặc thù riêng của dân tộc. Thể hiện qua kết cấu là 1 cầu ngói được lợp bằng ngói âm dương - đặc điểm đặc trưng trong kiến trúc lâu đời của dân tộc Việt. Ngoài phần mái ngói cũng như chân cầu từ đá, hầu hết đại bộ phận chùa và phần cầu bên dưới cũng đều xây dựng từ gỗ, được sơn son và trang trí với những hoa văn tinh tế, tiêu biểu cho lối kiến trúc Việt Nam với họa tiết con rồng, tuy nhiên đôi chỗ vẫn còn chút đôi nét văn hóa Nhật Bản.

Nhìn bao quát, chùa Cầu sở hữu hình cong cong mềm mại kết hợp với cây cầu bắc qua dòng kênh cũng như nối liền 2 đầu cầu có hai bức tượng thú vật làm từ gỗ đứng chầu: một đầu chính là tượng hình con chó, phía bên kia thì là tượng khỉ. Có nhiều giả thuyết về hai tượng này. Có ý kiến tin 2 bức tượng có thể là các linh thú xa xưa trong tín ngưỡng của người Nhật Bản, 1 số người nữa lại cho rằng 2 bức tượng có thể ẩn chứa ý nghĩa là cây cầu xây dựng bắt đầu từ năm Thân cho tới năm Tuất. Đáng chú ý là trong chùa không thờ Phật nhưng lại thờ cúng thần bảo hộ xứ sở - Bắc Đế Trấn Võ, với mong rằng thần có khả năng đem đến niềm vui cũng như hạnh phúc bình an cho mọi người.

Chùa Cầu được Việt Nam công nhận là Di tích lịch sử - Văn hóa quốc gia không những do giá trị thuộc về mặt đức tin cũng như giá trị kiến trúc, mà còn bởi vì Chùa Cầu còn ẩn chứa nhiều giá trị lịch sử to lớn, là bằng chứng về 1 thời kỳ đã từng lớn mạnh nơi phố cảnh xưa Hội An. Ngoài việc hành trình thăm thú những nét đại diện cho phong cách kiến trúc cực kỳ riêng kết hợp với nét cổ xưa tại chùa Cầu, những ai có cơ hội tới phố cổ Hội An cũng nên 1 lần tìm hiểu thuyết minh về làng gốm Thanh Hà ở bên sông Thu Bồn, để trải nghiệm rõ hơn về các giá trị truyền thống đa dạng ở làng gốm cổ.