Hãng Credit Suisse vừa công bố một báo cáo về thành quả đầu tư tại tất cả những ngành công nghiệp Mỹ từ năm 1900 đến năm 2010. Điều bất ngờ là cổ phiếu thành công nhất lại thuộc về một công ty ít ai ngờ tới.



Dưới đây là biểu đồ của công ty có cổ phiếu tăng trưởng tốt nhất thế giới.



<a href='http://www.bgecv.com/2015/11/27/c41motley-fool-chart-best-company.png' rel='gallery' title='
Cổ phiếu nào có mức lợi nhuận tốt nhất thế giới?
'></a>

Đầu tư 1 USD từ năm 1968



Nếu đầu tư 1 USD vào công ty này năm 1968 thì hiện nay nhà đầu tư sẽ thu được 6.638 USD (bao gồm cả cổ tức). Con số này tương đương với mức lợi nhuận hàng năm là 20,6% trong khoảng thời gian nửa thế kỷ. Theo giáo sư Jeremy Siegel của trường đại học Wharton-Mỹ, hiện không có công ty nào tại Mỹ có được mức lợi nhuận đầu tư dài hạn cao như vậy.



Trong chỉ số S&P 500, nếu đầu tư 1 USD trong cùng khoảng thời gian thì các nhà đầu tư sẽ thu được bình quân 87 USD - mức lợi nhuận này thấp hơn 98% so với con số 6.638 USD.



Một công ty có mức đầu tư thành công như vậy là một công ty như thế nào? Đây chắc hẳn phải là một công ty mang tính cách mạng, có sự sáng tạo? Công ty này có lẽ cũng phải nằm trong ngành công nghiệp mang tính cách mạng thay đổi thế giới, hoặc có lẽ thuộc những xu hướng kinh doanh lớn của thế kỷ 20? Cũng có thể công ty này làm những điều mà các công ty khác không thể thực hiện?



Phải chăng công ty đó hoạt động trong lĩnh vực máy tính? Hay công nghệ vệ tinh? Hay công nghệ sinh học?



Hoàn toàn không phải. Đó là công ty Altria, một doanh nghiệp sản xuất thuốc lá.



Theo báo cáo của Credit Suisse, bình quân đầu tư 1 USD tại các ngành nghề của Mỹ năm 1900 sẽ mang lại giá trị 38.255 USD vào năm 2010. Mức lợi nhuận này tương đương 10%/năm. Một số ngành công nghiệp của Mỹ có hoạt động tốt hơn, ví dụ như 1 USD đầu tư vào ngành thực phẩm của Mỹ sẽ có lợi nhuận 700.000 USD vào năm 2010. Ngành hóa chất và các thiết bị điện tử cũng có mức lợi nhuận tương tự.



Tuy nhiên, ngành thuốc lá lại có mức lợi nhuận cao hơn hẳn những ngành khác.



Nếu đầu tư 1 USD vào cổ phiếu những công ty thuốc lá năm 1900 thì giá trị năm 2010 của khoản đầu tư này là 6,3 triệu USD. Mức lợi nhuận này cao hơn 165 lần so với tổng mức lợi nhuận bình quân của tất cả các ngành tại Mỹ.



Trong suốt một thế kỷ của sự đổi mới, tiến bộ, lạc quan và những thành công về công nghệ khoa học, không có ngành công nghiệp nào có hoạt động tốt hơn ngành thuốc lá.



Hầu hết những nhà đầu tư sẽ cho rằng “Vâng, chắc chắn là vậy rồi khi ngành này bán một sản phẩm gây nghiện.”



Tuy nhiên, điều đang nói ở đây là ngành công nghiệp thuốc lá đã bị suy giảm trong nhiều thập kỷ.



Mặc dù thuốc lá là một sản phẩm gây nghiện, nhưng tỷ lệ hút thuốc tại Mỹ đã liên tục giảm trong nửa thập kỷ. Số người trưởng thành tại Mỹ sử dụng thuốc lá hiện này thấp hơn 50% so với những năm 1950. Bên cạnh đó, dù dân số có tăng nhưng điều này không đủ để bù đắp cho sự suy giảm tỷ lệ hút thuốc. Lượng tiêu thụ thuốc lá tại Mỹ đạt đỉnh vào năm 1981 với 640 tỷ điếu thuốc được bán ra, nhưng con số này vào năm 2007 đã giảm 44% xuống 360 tỷ điếu thuốc.



<a href='http://www.bgecv.com/2015/11/27/4a1cigarettes-motley-fool.png' rel='gallery' title='
Cổ phiếu nào có mức lợi nhuận tốt nhất thế giới?
'></a>

Lượng tiêu thụ thuốc lá bình quân tại Mỹ (Tỷ)



Việc quảng cáo cho ngành thuốc lá đã bị cấm một cách rộng rãi trong hơn 1 thập kỷ và những vụ dàn xếp liên quan đến luật pháp đã khiến ngành này tốn hàng tỷ USD. Vì vậy, sẽ thật ngạc nhiên nếu ngành công nghiệp này có lợi nhuận.



Một yếu tố góp phần vào mức lợi nhuận trên của ngành thuốc lá là do hoạt động kinh doanh tại thị trường quốc tế, đặc biệt là tại những thị trường mà việc hút thuốc là phổ biến và tiêu thụ thuốc lá ở những thị trường này không suy giảm nhiều như Mỹ.



Thật vậy, việc công ty Altria tách bộ phận kinh doanh quốc tế của mình ra thành Philip Morris International năm 2008 đã khiến cổ phiếu của Altria tăng 289% kể từ đó, cao hơn nhiều so với mức tăng lợi nhuận bình quân 79% của chỉ số S&P 500.



Ngoài ra, khả năng tăng giá của thuốc lá cũng là một yếu tố góp phần vào mức lợi nhuận lớn trong ngành này. Kể từ năm 1950, giá thuốc lá đã tăng gấp 5 lần so với tổng mức lạm phát. Tuy nhiên, những lý do trên vẫn chưa giải thích hoàn toàn cho mức lợi nhuận khổng lồ cho cổ phiếu ngành thuốc lá khi thuế thuốc lá đã làm suy giảm ảnh hưởng từ việc tăng giá này. Tại một số bang của Mỹ, hơn 1/3 giá bán thuốc lá được dùng để trả tiền thuế.



Vậy đâu là nguyên nhân chính cho mức lợi nhuận trên khi mà tình hình kinh doanh không phải tốt nhất? Có 2 nguyên nhân chính, dù nghịch lý nhưng lại phù hợp với tất cả các khoản đầu tư tại tất cả các ngành công nghiệp.



1. Sự sợ hãi, ghét bỏ, hận thù và sự phẫn nộ đối với một ngành kinh doanh là một điều tốt cho các cổ đông.



Rất dễ hiểu khi nhiều nhà đầu tư không muốn đầu tư vào những công ty thuốc lá. Một số quỹ hưu trí đầu tư thậm chí bị cấm đầu tư vào những công ty này. Bên cạnh đó là những rủi ro liên quan đến những vụ kiện liên tục đã đeo bám ngành công nghiệp này hàng thập kỷ. Điều này khiến hàng triệu quỹ đầu tư không đầu tư vào cổ phiếu ngành thuốc lá.



Nhu cầu đầu tư thấp khiến cổ phiếu ngành thuốc lá có giá trị thấp, qua đó dẫn đến lợi suất cổ tức của những cổ phiếu này ở mức cao.



Một điều nghịch lý trong đầu tư là khi mức lợi nhuận tương lai cho một cổ phiếu ở mức càng cao thì mức lợi nhuận hiện tại lại càng thấp. Đây là một trong những khái niệm đầu tư khó hiểu nhất, nhưng cũng có lẽ là chuẩn xác nhất.



2. Các công ty thuốc lá hầu như không đổi mới. Điều này giúp họ bền vững hơn.



Đổi mới là một điều thú vị khi điều này hứa hẹn những thứ mới mẻ như sản phẩm mới, thị trường mới, tương lai mới.



Tuy nhiên, công cuộc cải cách- đổi mới rất tốn kém. Thậm chí nếu công ty thực hiện xuất sắc việc cải cách sáng tạo, ví dụ như Apple, thì rồi sẽ có một ngày doanh nghiệp cũng gặp phải thất bại.



Những sản phẩm của Apple cách đây 5 năm hoàn toàn lỗi thời vào thời điểm hiện tại. Công ty này phải tái đầu tư vài năm một lần nhằm tiếp tục sản xuất ra những sản phẩm mang tính đột phá. Liệu doanh nghiệp này có thể liên tục giữ khả năng sáng tạo như hiện nay trong vòng 20-30-50 năm tới?



Các chuyên giá cho rằng tỷ lệ này là rất thấp. Ngay cả những doanh nghiệp tốt nhất cũng sẽ dần bị đào thải qua thời gian dài trong một thị trường có tính cạnh tranh tàn khốc. Rất hiếm khi có một nhà lãnh đạo nào liên tục tại vị hơn một thế kỷ trong những ngành công nghiệp mà luôn có sự thay đổi.



Trong khi đó, những công ty sản xuất những sản phẩm tương tự như họ đã làm cách đây 50 năm thì lại khác. Những công ty này không có sự đổi mới bởi họ không cần phải như vậy. Đây là những ngành không có nhiều đột biến nhưng có thể đem lại nhiều lợi nhuận cho các cổ đông cũng như đem lại sự thịnh vượng cho các công ty trong nhiều thập kỷ, nếu không muốn nói là nhiều thế kỷ.



Mức lợi nhuận không lồ trên được tạo ra từ những khoản lãi kép trong một thời gian dài. Vì vậy, yếu tố chính xây dựng sự giàu có không cần thiết là phải đầu tư với mức lợi nhuận cao mà có thể là đầu tư với mức lợi nhuận bình thường nhưng duy trì trong một thời gian dài nhất có thể.



Hiện nay, các nhà đầu tư có thể dễ dàng tìm thấy những công ty kinh doanh mà không có nhiều sự đổi mới. Những công ty này kinh doanh những sản phẩm mà họ đã kinh doanh 50 trước đây, và hầu như họ sẽ tiếp tục kinh doanh sản phẩm này trong 50 năm tiếp theo. Những ngành như thực phẩm, xà phòng, kem đánh răng và cả thuốc lá là những ngành như vậy.



Hoàng Nam










Theo stockbiz.vn