Thời gian để thông qua TPP theo ông Khánh có thể mất đến 2 năm. Từ thời điểm đó, những hiệu ứng tích cực có thể thấy được có thể chỉ xuất hiện sau đó 2 năm nữa – tức phải tới 4 hay 5 năm nữa thì TPP mới phát huy tác dụng.



Chia sẻ tại Hội nghị Đầu tư 2015 của Tạp chí Nhịp Cầu Đầu tư, Thứ trường Bộ Công thương Trần Quốc Khánh và đồng thời là trưởng đoàn Việt Nam trong các vòng đàm phán Hiệp định đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) cho biết việc kết thúc đàm phán chỉ mới là 50% chặng đường của TPP.



“50% phần còn lại vẫn còn phải chờ Quốc hội của các quốc gia thành viên thông qua”, ông Khánh nói.



Thời gian để thông qua TPP theo ông Khánh có thể mất đến 2 năm. Từ thời điểm đó, những hiệu ứng tích cực có thể thấy được có thể chỉ xuất hiện sau đó 2 năm nữa – tức phải tới 4 hay 5 năm nữa thì TPP mới phát huy tác dụng.



TPP có thể giúp Việt Nam điều chỉnh luồng thương mại để tránh phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Đông Á như Hàn Quốc, Trung Quốc hiện nay. “Các lĩnh vực như dệt may, giày dép, đồ gỗ, nông thủy hải sản sẽ có cơ hội phát triển xuất khẩu vào các thị trường lớn. Luồng vốn đầu tư của khối ngoại cũng sẽ đổ vào Việt Nam”, Ông Khánh nói.



Nhờ đó, các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam có có hội tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu và hợp tác với tập đoàn, doanh nghiệp lớn.



Nhưng thách thức cho các doanh nghiệp Việt cũng đi kèm theo. Họ sẽ phải thay đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm thay vì thay đuổi theo chiến lược giá rẻ. Chính phủ cũng phải thay đổi cách thức hoạt động để nâng cao khả năng cạnh tranh cho nền kinh tế như cải thiện cơ sở hạ tầng, giảm thủ tục hành chính…



Trước những lo ngại về những tác động tiêu cực của TPP mang lại, ông Khánh đã đưa ra những đánh giá để giảm sự lo âu của doanh nghiệp.



Theo ông Khánh, TPP là hiệp định thương mại tự do lớn nhất và có phạm vi điều chỉnh lớn nhất từ trước đến nay, bao gồm cả những nội dung mới lần đầu đề cập khi so sánh với các hiệp định thương mại tự do trước đây như các chương về doanh nghiệp nhà nước, bản quyền trí tuệ, nội dung số cũng như lĩnh vực thương mại điện tử.



Theo đó, thuế nhập khẩu hầu hết các mặt hàng sẽ giảm về mức gần 0%. Tuy vậy một số mặt hàng nhạy cảm sẽ có lộ trình giảm thuế cũng như sẽ bị hạn chế bằng hạn ngạch nhập khẩu.



Việt Nam sẽ mở cửa đối với lĩnh vực dịch vụ và đầu tư , trong đó Việt Nam không được phân biệt đối xử giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Tức doanh nghiệp trong nước cung cấp dịch vụ như thế nào thì các doanh nghiệp ngoại cũng sẽ được quyền tương tự mà không bị hạn chế.



Tuy vậy, ông Khánh cho biết các thành viên TPP thỏa thuận với nhau sẽ có một số lĩnh vực vẫn tiếp tục áp dụng các chính sách hạn của khối ngoại. Hiện chưa phải là thời điểm công bố danh sách này ông Khánh cho biết các cam kết của Việt Nam nhìn chung tưong đương với mức độ mở cửa hiện hành, sẽ không mang lại cú sốc lớn cho nền kinh tế.



Chính phủ các quốc gia cũng cam kết sẽ mở cửa thị trường mua sắm chính phủ, cho phép các doanh nghiệp nước ngoài tham gia. “TPP không áp dụng điều khoản này cho các gói thầu thấp hơn một ngưỡng nhất định. Thỏa thuận này trong TPP tưong đương với trình độ và khả năng thực thi của Việt Nam”, ông Khánh nói.



Đối với các doanh nghiệp nhà nước, TPP yêu cầu các doanh nghiệp này phải hoạt động theo cơ chế thị trường và minh bạch hóa trong hoạt động. Chính phủ các thành viên cũng không được trợ cấp quá mức cho doanh nghiệp nhà nước quá lớn và gây ra những tác động bất lợi cho đối tác khác. Nội dung này sẽ áp dụng cho các doanh nghiệp nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ và có ngưỡng doanh thu trong 3 năm liên tiếp phải ở một ngưỡng nhất định.



Ngoài các lĩnh vực hưởng lợi thì ngành nông nghiệp nhìn chung sẽ gặp áp lực cạnh tranh rất lớn do đặc thù của khu vực này khó lòng thay đổi một sớm một chiều Ngành chăn nuôi, đặc biệt là thịt lợn và thịt gà sẽ khó cạnh tranh với các sản phẩm nước ngoài. Nhưng sẽ có lộ trình giảm thuế đối với các sản phẩm nông nghiệp và kì vọng trong thời gian đó, các doanh nghiệp và người nông dân sẽ thay đổi phù hợp.



Ngoài ra, ông Khánh cũng cảnh báo hiện có khá nhiều những đánh giá tích cực về tác động của TPP đối với nền kinh tế nhưng những mô hình này điều giả định là các điều kiện khác sẽ không có những biến động lớn. “Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu một quốc gia mà Việt Nam xuất khẩu đến bị khủng hoảng nợ công, hay khủng khoảng tài chính… sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam. Ngoài ra, nếu một quốc gia giảm đồng nội tệ 10% thì dù thuế suất vào thị trường đó giảm 10% thì xuất khẩu Việt Nam cũng không hưởng lợi”, ông Khánh nói.



Bình Minh










Theo stockbiz.vn